Wettelijk ondersteunde desinvestering

De coalitie “Don't Buy into Occupation” (DBIO) is een gezamenlijk initiatief van 25 Palestijnse, regionale en Europese organisaties gevestigd in België, Frankrijk, Ierland, Nederland, Noorwegen, Spanje en het Verenigd Koninkrijk (VK). Deze coalitie heeft onlangs een uitgebreid rapport gepubliceerd waarin de financiële relaties tussen bedrijven die betrokken zijn bij de illegale Israëlische nederzettingenonderneming in het bezette Palestijnse gebied (OPT) en Europese financiële instellingen (FI's) worden onderzocht. Het is hun baanbrekende werk dat de financiële medeplichtigheid van onze financiële instellingen heeft blootgelegd.

Israëlische, Europese en internationale ondernemingen die met Israëlische nederzettingen werken of diensten verlenen, spelen een cruciale rol bij het faciliteren van de werking en groei van nederzettingen. Ondanks het illegale karakter, de daarmee gepaard gaande brede waaier aan schendingen van het internationaal humanitair recht, ernstige negatieve gevolgen voor de mensenrechten van de Palestijnse bevolking en de belemmering van de ontwikkeling van de Palestijnse economie, blijven Europese financiële instellingen miljarden investeren in de Israëlische nederzettingenonderneming.

De baanbrekende uitspraak van het ICJ stelde op 19 juli 2024 dat de bezetting van Gaza en de Westelijke Jordaanoever door Israël onwettig is en dat de wetgeving van Israël neerkomt op rassenscheiding en apartheid. Verder waarschuwt het specifiek: "... alle staten, internationale organisaties, gespecialiseerde agentschappen, investeringsmaatschappijen en alle andere instellingen om geen maatregelen te erkennen, of op enigerlei wijze mee samen te werken of te assisteren bij maatregelen die Israël neemt om de hulpbronnen van de bezette gebieden te exploiteren" p75-75.

Alleen al in Nederland wordt er door financiële instellingen ruim 12 miljard euro geïnvesteerd in de illegaal bezette gebieden, waardoor het onderhoud en de uitbreiding van de nederzettingen wordt gefaciliteerd. In Europa is dat maar liefst 180 miljard euro... We zijn dus niet alleen getuige van wat er gebeurt, maar de meesten van ons worden tegen onze wil en wetens medeplichtig gemaakt door de investeringen van onze pensioenfondsen, onze banken, onze verzekeringsmaatschappijen en onze universiteiten. Terwijl ze allemaal blijven investeren en samenwerken met de illegaal bezette gebieden, ondanks de duidelijke veroordeling door het IGH (Internationaal Gerechtshof).

Het hoogste gerechtshof ter wereld heeft gesproken en bevestigd wat we allemaal met eigen ogen konden zien. Maar verandering zal niet komen zonder actie. We hebben gepleit, we hebben geredeneerd, we hebben gemarcheerd, we hebben een petitie ingediend, maar genoeg is genoeg! Care for Palestine volgt momenteel een strategie van Law Assisted Divestment: om instellingen via juridische acties te dwingen zich te houden aan het internationale recht. We bevinden ons in de voorbereidingsfase waarin we samen met een juridisch team de meest voordelige juridische route zullen beoordelen om een juridische procedure te winnen tegen financiële instellingen in Nederland die de uitspraak van het IGH schenden door hun beleggingsbeleid. Hoewel de uitkomst nooit zeker is, heeft dit het potentieel om een mijlpaalprocedure te worden, die dient als jurisprudentie voor andere rechtszaken in andere landen waar de context bijna hetzelfde is.

Dit zal zeker geen gemakkelijke strijd zijn en er is geen zekerheid dat er een proces zal komen of dat als we naar de rechter stappen, de uitkomst gunstig zal zijn. Maar als we, zelfs gedeeltelijk, succesvol zijn, kan de impact extreem significant en blijvend zijn. Dit kan niet worden geprobeerd zonder een ervaren en toegewijd juridisch team. Prakken d'Olivera Human Rights Lawyers, onder leiding van Liesbeth Zegveld, is bereid om juridische strategieën te onderzoeken om deze uitdaging aan te gaan. Dit is hetzelfde juridische team dat erin slaagde een juridische procedure bij het Nederlandse hooggerechtshof te winnen en de Nederlandse regering te dwingen te stoppen met het leveren van onderdelen voor F-35-straaljagers aan Israël.